استنشاق:

اگر این ماده استنشاق شود خطری ایجاد نمی کند، مگر اینکه آن را گرم کنید که در این صورت باعث تحریک گلو و بینی می شود که این فواید و مضرات اسید فسفریک است.

تماس با پوست:

در اثر تماس با پوست می تواند باعث درد، قرمزی، سوختگی، تاول و ایجاد زخم دائمی شود. همچنین قرار گرفتن در معرض شدید این ماده می تواند باعث مرگ شود.

تماس چشمی:

تماس چشمی باعث ایجاد سوختگی شدید، تاول، قرمزی، درد و تاری دید می شود. همچنین می تواند منحر به نابینایی شود.

بلع:

 اگر این ماده خورده شود، باعث سوزش گلو، لب، زبان و معده می شود. که علائم آن شامل تهوع، استفراغ، درد معده و اسهال می باشد. این ماده می تواند منجر به آسیب جدی شود.

سرطان زا:

اسید فسفریک به عنوان یک ماده سرطان زا شناخته نشده است.

ترشح زایی/جنین:

به عنوان ماده ای که می تواند به جنین آسیب وارد کند، شناخته نشده است.

جهش زایی:

به عنوان یک ماده جهش زا شناخته نمی شود.

فواید اسید فسفریک

اسید فسفریک در غذا

اسید فسفریک یک افزودنی غذایی رایج، با کاهش تراکم مواد معدنی استخوان همراه است. اسید فسفریک یک ماده بی رنگ و بی بو است. از این ماده در کود ها، مواد شوینده، مواد غذایی و نوشیدنی ها استفاده می شود. هدف استفاده از اسید فسفریک در مواد غذایی، ارائه طعم و عطر به مواد است.

نوشیدنی های بدون الکل

بیش ترین مصرف اسید فسفریک در نوشابه ها است. اسید فسفریک مسئول گازدهی به نوشابه ها است. این ماده علاوه بر کولا ها در بسیاری از انرژی زا ها، چای های سرد و نوشیدنی هایی با طعم میوه وجود دارد.

محصولات لبنی

نمک اسید فسفریک در بسیاری از لبنیات برای اصلاح پروتئین ها و تغییر سطح PH به منظور تولید محصول با کیفیت بالا مورد استفاده قرار می گیرد. افزودن فسفات های حاوی اسید فسفریک به پنیر باعث ماندگاری بالا این محصول می شود. این ماده را می توان در شیر، پنیر، کلوچه، قهوه تلخ و … یافت.

جوش شیرین

نمک اسید فسفریک با جوش شیرین ترکیب می شود تا بیکینگ پودر تولید شود. بیکینگ پودر یک ماده ترکیبی است که در بسیاری از کالا های پخته شده یافت می شود.

مضرات اسید فسفریک

• خطرات سلامتی

مطالعات نشان می دهد، که کاهش تراکم استخوان در انسان با اسید فسفریک مرتبط است. مطالعات دیگری که در ژورنال American journal of clinicalمنتشر شده است، نشان می دهد که مصرف کولا حاوی کافئین و اسید فسفریک باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان می شود. محققان نشان دادند که مصرف کولا در رژیم غذایی، با ‌کولا بدون کافئین نتایج مشابهی دارند. نوشابه های کافئین دار دارای تاثیر منفی نسبت به اسید فسفریک هستند و به عنوان دشمن استخوان ها شناخته می شوند که این از تاثیرات اسید فسفریک بر سلامتی انسان است.

• سنگ کلیه

مصرف نوشابه های کولا که سرشار از اسید فسفریک هستند باعث تغیرات در ادرار، بیماری مزمن کلیه و سنگ کلیه می شود. کلیه های سالم بدن را از هر گونه فسفر اضافی تخلیه می کند، اما اسید فسفریک اضافی می تواند بر کلیه ها تاثیر بگذارد، بخصوص بر افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه، که به طور معمول توصیه می شود از غذا های پر فسفر خودداری کنند. دریافت اسید فسفریک دشوار نیست، چرا که به طور طبیعی در غذا ها یافت می شود. اما توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد آن می تواند مشکل ساز شود. اسید فسفریک موجود در کولا ها و سایر غذا های فرآوری شده می تواند مشکل ساز باشد چرا که منجر به بیش تر شدن فسفر در بدن ما می شود. مطالعه ای که از مجله Epodemology به دست آمد، عادت های غذایی 465 فرد مبتلا به بیماری مزمن کلیه و 467 فرد سالم را مورد بررسی قرار داد. در نتیجه محققان دریافتند که نوشیدن دو یا چند کولا در روز،  خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیه را افزایش می دهد.

خلاصه: شواهدی وجود دارد که نشان می دهد اسید فسفریک به کلیه ها آسیب می رساند.

اسید فسفریک باعث کاهش مواد مغذی موجود در بدن می شود فواید و مضرات اسید فسفریک است

بیش تر افراد فسفر مورد نیاز بدن خود را روزانه از رژیم غذایی دریافت می کنند. در حقیقت داشتن فسفر بیش از حد در بدن، بهتر از کم بودن آن است. به همین دلیل مصرف موادی که حاوی فسفر پنهان هستند، بسیار مشکل ساز است. اسید فسفریک منبع اصلی فسفر پنهان است. دریافت مقدار زیاد فسفر در رژیم غذایی باعث کاهش کلسیم در بدن می شود. محققان مصرف روزانه کولا را به هیپوکلسمی مرتبط کرده اند، که این می تواند منجر به اضافی بودن فسفر شود. فسفر اضافی بدن را از مواد مغذی حیاتی مانند آهن، منیزیم و روی مختل می کند. کمبود هر یک از این موارد فواید و مضرات اسید فسفریک را بیان می کند.

• صدمه به بافت

اسید فسفریک برای تمیز کردن و همچنین در تولید  کود، مواد ضد عفونی کننده و مواد شوینده استفاده می شود. به دلیل اینکه در مواد شوینده استفاده می شود دارای اسید بسیار قوی است، که در صنعت نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده می تواند منجر به سوختگی شیمیایی شود. از این ماده برای رفع زنگ زدگی نیز استفاده می شود. برخی اوقات از نوشابه کولا به عنوان یک پاک کننده حاوی اسید فسفریک استفاده می شود. اگر این اسید می تواند زنگ زدگی را از فلز برطرف  کند، پس چه بلایی بر سر بدن ما می آورد؟

بسیاری از خطرات اسید فسفریک به خوبی ثابت شده است. اسید فسفریک به عنوان یک ماده شیمیایی، باعث سوزش و تحریک، پوست و چشم می شود. همچنین می تواند بینی، گلو، ریه ها را نیز تحریک کند و این منجر به خس خس و سرفه می شود.  جالب است بدانید که از اسید فسفریک در تولید فلز و کاتالیزور و همچنین در مواد غذایی و نوشیدنی استفاده می شود که این بسیار خطرناک است. بدن برای تنظیم سطح فسفات بسیار سخت کار می کند، هنگانی که سطح فسفات بالا رود، بدن با رسوب کلسیم فسفات در بافت ها پاسخ می دهد. به طور خاص میزان بالای فسفر، رگ های خونی را به یک فنوتیپ استخوان تبدیل می کند، که این منجر به کلسیفیکاسیون رگ های خونی می شود.

خلاصه: سطح بالای اسید فسفریک، منبحر به کلسیفیکاسیون نا مناسب در بافت های بدن می شود.

آیا اسید فسفریک باعث پوکی استخوان می شود؟

تحقیقات بالینی در رابطه با مصرف اسید فسفریک به دهه 1970 بر میگردد، هنگامی که مشاهده شد حیواناتی که ار رژیم غذایی خود فسفات زیادی دریافت می کنند، دارای چگالی بسیار کمی هستند. مطالعات در گروه های متنوعی از جمله بابون، زنان فنلاندی و کودکان گامبیا نشان می دهد که به دلیل دریافت فسفر زیاد، در معرض خطر دریافت کلسیم کم هستند. مطالعات نشان می دهد که مصرف بیش از حد فسفر باعث ترشح هورمون پاراتیروئید و fgf-23 می شود، که این باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان ها و بیماری های قلبی می شود.

خلاصه: داده هایی برای تایید این ادعا وجود دارد که اسید فسفریک باعث کاهش تراکم استخوان ها می شود.

آیا اسید فسفریک اسیدیته بدن را افزایش می دهد؟

حدود 85٪ از فسفات بدن در استخوان و دندان یافت می شود. این فسفر که محدود بر سطح PH اسید است، بر بدن تاثیر نمی گذارد. کمتر از 0.01٪ از کل فسفات بدن در خون و سایر مایعات خارج از سلول مشاهده می شود. همانطور که در بالا ذکر شد، بدن سطح خون فسفات را بسیاد دقیق تنظیم می کند. افزایش سطح فسفات خون اقدامات اصلاحی را برای از بین بردن فسفات در محفظه خون انجام می دهد. این بدان معنی است که اسید فسفریک تاثیر معنا داری بر اسیدیته بدن ندارد تا زمانی که این اقدامات اصلاحی کاربردی باشد. علاوه بر این، اندازه گیری سطح فسفر خون در روز دارای تغییر است. کمترین میزان فسفر بین 8تا10 صبح در خون مشاهده می شود که بهترین زمان برای ترسیم خون در بیمارستان نیز است.

خلاصه: بدن دارای مکانیسم های داخلی است که اثر اسید فسفریک را بر اسیدیته را محدود می کند.

آیا اسید فسفریک باعث معده درد و حالت تهوع می شود؟

برخی از نوشیدنی ها حاوی ترکیب فروکتوز، ساکارز و اسید فسفریک هستند. این نوع نوشدنی ها به عنوان نوشیدنی های ضد تهوع استفاده می شوند، اما هیچ فوایدی ندارند فواید و مضرات اسید فسفریک است‌.

خلاصه: هیچ علمی وجود ندارد که ثابت کند اسید فسفریک خاصیت ضد میکروبی دارد.

اسید مینای دندان را خراب می کند: بیشتر نوشابه ها حاوی اسید فسفریک هستند که این ماده به شدت به دندان ها آسیب وارد می کند. همچنین اسید ها می توانند مینای دندان را از بین ببرند و خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهند.

نتیجه گیری

اسید فسفریک یک ماده بی رنگ و بی بو است. این ماده در بسیاری از مواد غذایی و دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. در اینجا به چند نمونه از فواید و مضرات آن اشاره می کنیم

• در صورت تماس با چشم باعث اینجاد زخم، قرمزی و سوزش می شود.

• در صورت استنشاق باعث تحریک بینی و گلو می شود.

• مصرف بیش از حد اسید فسفریک باعث ایجاد فسفر بیش از حد در بدن می شود.

• اسید فسفریک دارای اسید بسیار بالا و قوی است، به همین دلیل در مواد ضد عفونی کننده استفاده می شود‌.

• اسید فسفریک باعث ماندگاری بالا در برخی محصولات می شود.