سیترات سدیم یک پودر سفید است که کاربردهای بسیاری دارد. سدیم سیترات به عنوان ضد انعقاد آور در جمع آوری و پردازش خون حیوانات کاربرد دارد. خون تصفیه شده با سیترات سدیم ممکن است برای تولید اصلاح خاک استفاده شود. افزودن سیترات سدیم به خون از لخته شدن آن جلوگیری می کند که از فواید و مضرات تری سدیم سیترات است.
واکنش تزریق سیترات یا سمیت ممکن است با تزریق فرآورده های خونی به بیماران و بازگشت خون حاوی ضد انعقاد دهنده سیترات به اهدا کنندگان ایجاد شود. گیرنده خون حاوی سیترات باید بر روی علائم و نشانه های سمیت سیترات کنترل شود. علائم و نشانه های سمیت سیترات از پارستزی، یک احساس “گز گز شدن” در اطراف دهان و یا در اندام ها شروع می شود، و به دنبال آن واکنش های شدید که با افت فشار خون و آریتمی قلبی احتمالی مشخص می شود. سمیت سیترات ممکن است بیشتر در بیمارانی که هیپوترمی هستند، اختلال در عملکرد کبد یا کلیه دارند، یا به دلیل بیماری زمینه ای میزان کلسیم پایین دارند، رخ دهد.
سابقه و هدف: سیترات سدیم بیش از 100 سال است که به عنوان ضد انعقاد کننده برای تثبیت خون و فرآورده های خونی استفاده می شود.
روش ها: خون به سه روش ضد انعقاد:
با جمع آوری سیترات و سیتراتCTI. پلاسما با استفاده از هر رژیم غذایی ضد انعقادی تهیه شد. تجزیه و تحلیل عملکر آن شامل ترومبوگرافی، کالبیره شدن، ترومبولاستو گرافی، لخته شدن پلاسما، پروتئوم انعقادی مصنوعی و تجمع پلاکتی است.
سدیم سیترات ضد انعقاد می تواند با اختلال در تعادل اسید-پایه (معمولاً قلیای متابولیک، اسیدوز متابولیک)، اختلال در غلظت کلسیم خون (معمولاً هیپوکلسمی) و اختلال در غلظت سدیم خون (هیپوناترمی) همراه باشد. این اختلالات می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، اما تجمع سیترات در گردش محیطی در اکثر موارد اصلی است. سه دلیل اصلی تجمع سیترات وجود دارد:
در مرحله اول، بیمار ممکن است نتواند سیترات را به همان میزان عادی متابولیزه کند. متابولیسم سیترات در مبتلایان به بیماری پیشرفته کبد، به عنوان مثال سیروز، نارسایی کبد و افراد مبتلا به هر نوع بیماری همراه با پرفیوژن بافت ضعیف، کاهش می یابد.
ثانیا، با پیشرفت دیالیز، ممكن است پتانسیل غشاء كاهش یافته و در نتیجه سیترات سدیم – كلسیم از خون تصفیه و پاك شود.
سرانجام، خطا های عملیاتی می تواند منجر به تزریق اتفاقی تری سدیم سیترات شود. از آنجا که سیترات ضد انعقادی است که برای حفظ خون برای انتقال خون مورد استفاده قرار می گیرد، انتقال چندگانه در طول RRT مداوم می تواند به میزان قابل توجهی در تجمع سیترات کمک کند.
صرف نظر از علت، تجمع سیترات در گردش خون محیطی منجر به کاهش سیترات كلسیم یونیزه در گردش خون و در نتیجه كاهش كلسیم یونیزه پلاسما (هیپوكلسمی یونیزه) می شود. در واقع، این ممکن است برای سلامتی تهدید کننده باشد، زیرا هیپوکلسمی شدید یونیزه شده می تواند باعث آریتمی قلبی و درنهایت ایست قلبی شود.
در صورتی که میزان کلسیم پس از تصفیه شدن به خوبی با کاهش کلسیم در جریان خون مطابقت نداشته باشد، هیپو و هیپرکلسمی نیز می توانند مستقل از هرگونه اثر سیترات رخ دهند، که در اینجا هیچ تاثیری بر نسبت کلسیم ندارد، و کلسیم کل و یونیزه شده به همان میزان کاهش می یابد (یا افزایش می یابد).
اگر سیترات تری سدیم در بیمارانی که توانایی متابولیسم آن را دارند تجمع یابد، می تواند قلیایی متابولیک ایجاد کند. به این دلیل که بی کربنات در طول متابولیسم سیترات تولید می شود. برای هر مول تری سدیم سیترات متابولیزه، 3 مول بی کربنات تولید می شود. بار بیش از حد بی کربنات که باعث افزایش pH خون می شود، صرفاً بازتاب متابولیسم سیترات را نشان می دهد. از بین کلیه اختلالات متابولیکی مرتبط با ضد انعقاد سدیم سیترات، آلکالوز متابولیک احتمالاً شایع ترین است که در یک مطالعه در 50٪ از بیماران رخ می دهد. عدم متابولیزه شدن سیترات با تجمع اسید سیتریک از جمله علت اسیدوز متابولیک است که می تواند در بیمارانی که ضد انعقاد سیترات را دریافت می کنند رخ دهد و به همین دلیل معمولاً در افراد مبتلا به بیماری پیشرفته کبد رخ می دهد. اسیدوز لاکتیک موجود از قبل در این بیماران یک عامل مهم در ایجاد اسیدوز متابولیک است.
استفاده از مایعات دیالیز هیپوناترمی یک راهکار جایگزین استفاده از تری سدیم سیترات با مقاومت کم تر از (۲٪)است.
سیترات سدیم یک پود سفید است که کاربرد های بسیاری دارد. افزودن سدیم سیترات به خون از لخته شدن آن جلوگیدی می کند. این ماده چندین سال است که به عنوان ضد انعقاد کننده برای تثبیت خون و در فرآورده های خونی استفاده می شود. سدیم سیترات ضد انعقاد می تواند موجب اختلال در غلظت کلسیم خون و غلظت سدیم خون شود.